zdjęcie nagich pleców młodej osoby
fot. NEOSiAM 2024+ | Pexels

Skandal w podstawówce. Rozebrali koleżankę z użyciem AI

W jednej z podwarszawskich szkół podstawowych doszło do skandalicznej sytuacji. Uczniowie wygenerowali nagie zdjęcie jednej z uczennic i zachęcali innych do wykorzystania jej wizerunków w podobnym celu. Sprawa trafiła już na policję.

Uczniowie podwarszawskiej podstawówki użyli AI i wygenerowali nagie zdjęcie jednej z uczennic

Sztuczna inteligencja daje ogromne możliwości, jednak w tym przypadku została wykorzystana w skandalicznym celu. Uczniowie jednej z podwarszawskich szkół podstawowych użyli bowiem aplikacji, wykorzystującej sztuczną inteligencję, aby wygenerować nagie zdjęcie jednej z uczennic.

Na tym jednak nie poprzestali, ponieważ zachęcali innych, aby również wykorzystali wizerunki uczennicy w celu tworzenia podobnych materiałów. To nie tylko skandaliczne, ale też patologiczne zachowanie. I bulwersuje tym bardziej, że poszkodowana dziewczyna nie ma ukończonych 15. lat!

Urząd Ochrony Danych Osobowych, który nagłośnił ten niewybaczalny proceder, nie precyzuje wieku uczennicy ani nie wskazuje, gdzie konkretnie miała miejsce ta sytuacja. Informuje jednak, że pomimo użycia sztucznej inteligencji, istnieje wysokie prawdopodobieństwa identyfikacji dziewczyny.

Według UODO postępowanie osób, które wygenerowały jej nagie zdjęcie, nie tylko naruszyły jej prywatność, ale też zagroziło naruszeniem jej elementarnych interesów życiowych w przyszłości. Prezes Urzędu powiadomił o tym zdarzeniu policję, a przeprowadzone dochodzenie może doprowadzić do należytego ukarania nastolatków.

Jaka kara grozi za wygenerowanie nagiego zdjęcia nieletniej osoby?

Zdaniem Urzędu Ochrony Danych Osobowych wygenerowanie nagiego zdjęcia osoby nieletniej może wyczerpywać znamiona czynu określonego przez artykuł 202 ustęp 3 Kodeksu Karnego, który stanowi, że:

Kto w celu rozpowszechniania produkuje, utrwala lub sprowadza, przechowuje lub posiada albo rozpowszechnia lub prezentuje treści pornograficzne z udziałem małoletniego albo treści pornograficzne związane z prezentowaniem przemocy lub posługiwaniem się zwierzęciem, podlega karze pozbawienia wolności od lat 2 do 15.

Ponadto Prezes UODO w swoim zawiadomieniu na Policję wskazał, że opisana sytuacja stanowi naruszenie artykułu 107 ustęp 1 ustawy o ochronie danych osobowych, który stanowi, że:

Kto przetwarza dane osobowe, choć ich przetwarzanie nie jest dopuszczalne albo do ich przetwarzania nie jest uprawniony, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat dwóch.

Ponadto tutaj złamane zostały również przepisy, zawarte w artykule 107 ustęp 2 ustawy o ochronie danych osobowych:

Jeżeli czyn określony w ust. 1 dotyczy danych ujawniających pochodzenie rasowe lub etniczne, poglądy polityczne, przekonania religijne lub światopoglądowe, przynależność do związków zawodowych, danych genetycznych, danych biometrycznych przetwarzanych w celu jednoznacznego zidentyfikowania osoby fizycznej, danych dotyczących zdrowia, seksualności lub orientacji seksualnej, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat trzech.

Przestępstwa, opisane w przywołanych artykułach, są ścigane z urzędu. W tym przypadku, według Prezesa UODO, doszło do nieuprawnionego przetwarzania wizerunku oraz produkcji, posiadania i rozpowszechniania treści pornograficznych z udziałem małoletniego.

Kto jest winny?

Od zawsze w szkołach istnieje zjawisko nękania – najczęściej słabszych przez silniejszych. Postęp technologiczny daje tym ostatnim nowe możliwości, jednocześnie umożliwiając zachowanie anonimowości. Nie będzie zaskoczeniem, jeśli wkrótce okaże się, że ktoś inny wpadł na podobnie skandaliczny pomysł i z pomocą AI wygenerował nagie zdjęcie innej osoby.

W tym przypadku winą należy obarczyć nie tylko osoby, które dopuszczają się takich patologicznych czynów. Winne są też firmy, udostępniające narzędzia, wykorzystujące sztuczną inteligencję, które umożliwiają wygenerowanie nagiego zdjęcia. Teoretycznie wiele z nich (ale czy wszystkie?) mają mechanizmy, które nie powinny na to pozwolić, lecz nie wiemy, które tu użyto i w jaki sposób.

Należy też zapytać, jak rodzice mogli pozwolić na to, że ich dziecko dopuściło się czegoś takiego? Czy nie przekazali mu elementarnych zasad moralnych i nie nauczyli, że należy przestrzegać prawa? W końcu każdy powinien zdawać sobie sprawę, że wygenerowanie nagiego zdjęcia innej osoby i zachęcanie do nękania jest przestępstwem.

Mam szczerą (i oby nie naiwną) nadzieję, że wszyscy, którzy brali udział w tym skandalicznym, patologicznym i godnym najsurowszego potępienia procederze poniosą karę, a dziewczynka, która stała się ofiarą, zostanie objęta odpowiednią opieką. Nie wyobrażam sobie bowiem, aby nastolatka była w stanie samodzielnie, bez profesjonalnego wsparcia poradzić sobie z tym, co ją spotkało.

Życzyłbym sobie też, żeby była to lekcja dla wszystkich – nie tylko dzieci. Każdy powinien wiedzieć, że takie postępowanie jest niedopuszczalne i zagrożone surową karą.