Choć przelewy bankowe wydają się dziś czymś szybkim i oczywistym, ich realizacja już niedługo się zmieni. Wszystko przez nowe unijne przepisy, które nakładają na banki obowiązek dodatkowej weryfikacji odbiorcy. Zmiana wejdzie w życie już w październiku 2025 roku dla przelewów w euro, ale wiele wskazuje na to, że z czasem obejmie również przelewy krajowe, a więc te wykonywane w złotówkach.
Nowy obowiązek dla banków. Będzie dodatkowe potwierdzenie odbiorcy
Nowe zasady wynikają z unijnego rozporządzenia IPR (Instant Payments Regulation). Nakłada ono na banki obowiązek sprawdzania, czy nazwa odbiorcy przelewu zgadza się z danymi właściciela rachunku. Do tej pory wystarczyło podać poprawny numer konta. W zasadzie nie miało znaczenia to czy nawet w polu z nazwą odbiorcy wpisane były przypadkowe słowa, przelew i tak był realizowany. To ma się zmienić.
Zgodnie z nowymi przepisami, bank odbiorcy będzie musiał porównać nazwę lub nazwisko zlecone przez nadawcę z faktycznymi danymi właściciela rachunku. Wynik tej weryfikacji oznaczony jako „zgodny”, „niezgodny” lub „prawie zgodny”, zostanie wyświetlony nadawcy przelewu. Wtedy to użytkownik zdecyduje, czy mimo wszystko chce zrealizować przelew, czy jednak z niego zrezygnować.
Zmiana ma przede wszystkim ograniczyć liczbę oszustw finansowych, takich jak podmiana numerów rachunków na fałszywych fakturach czy podczas ataków na konta bankowe. Rozwiązanie tego typu działa już m.in. w Holandii i Portugalii.
Kiedy zmiany w przelewach wejdą w życie?
Choć regulacje IPR dotyczą na razie wyłącznie przelewów w euro, już teraz – jak podaje serwis cashless – mówi się o ich rozszerzeniu na przelewy krajowe. Odpowiednie zapisy mogą znaleźć się w projektowanej unijnej dyrektywie PSR, która obejmie wszystkie waluty lokalne w krajach Unii Europejskiej.
W Polsce pierwsze wdrożenia mogą dotyczyć banków, takich jak mBank czy PKO BP, które obsługują klientów również w krajach strefy euro. Pozostałe banki mają czas do lipca 2027 roku, ale Krajowa Izba Rozliczeniowa już teraz rozpoczęła prace nad systemem, który ma ułatwić wdrożenie tych zmian także w Polsce.
Największym wyzwaniem może okazać się sposób prezentowania wyników weryfikacji. Zbyt skomplikowane komunikaty na ekranie smartfona mogłyby tylko utrudnić życie użytkownikom. Dlatego jednym z rozważanych rozwiązań jest zastosowanie prostego systemu kolorów – zielonego, pomarańczowego i czerwonego, czyli zupełnie jak w sygnalizacji świetlnej.
Kiedy obowiązek obejmie przelewy w złotówkach? Na razie nie wiadomo, ale wiele wskazuje na to, że to tylko kwestia czasu.
