Wikipedia mierzy się ostatnio z poważnym problemem. Jednym z głównych winowajców jest sztuczna inteligencja.
AI to kłopot dla Wikipedii
Oczywiście nie cała sztuczna inteligencja. Marshall Miller z Wikimedia Foundation skarży się na spadający ruch, co ma być spowodowane głównie wpływem generatywnej sztucznej inteligencji i mediów społecznościowych. To właśnie w ten sposób ludzie szukają teraz informacji, a często nawet nie próbują znaleźć materiału źródłowego.
Marshall wskazuje, że wyszukiwarki coraz częściej wykorzystują generatywną AI do udzielenia odpowiedzi bezpośrednio w oknie wyszukiwania, zamiast linkować do stron, takich jak Wikipedia. Nie zaskoczę chyba nikogo, gdy dodam, że wielu osobom wystarczy krótka informacja pochodząca z wyszukiwarki, więc nawet nie czują potrzeby, aby później przeczytać bardziej rozbudowany artykuł.
Co więcej, młodsze pokolenie ma szukać informacji na platformach społecznościowych z filmami. Jasne, na TikToku, YouTube czy Instagramie nie brakuje wartościowych treści, ale jest też sporo twórców, którzy podają informacje i dane niekoniecznie prawidłowe. Wikipedia też w tej kwestii nie jest idealna, ale śmiem twierdzić, że wciąż lepsza niż wiele filmów umieszczonych na platformach społecznościowych.
Z jednej strony Miller zauważa, że nowe formy zdobywania wiedzy są mile widziane, także w przypadku osób skupionych wokół Wikipedii. Z drugiej jednak – oprócz wymienionych wyżej argumentów – wspomina, że przy mniejszej liczbie odwiedzin mniej wolontariuszy może rozwijać i wzbogacać treści oraz mniej indywidualnych darczyńców może wspierać prace związane z tworzeniem treści na Wikipedii.
Co zamierza zrobić Wikipedia?
Jak wynika z danych udostępnionych przez Marshalla Millera, ruch na Wikipedii w tym roku spadł o 8% względem wyników osiąganych w 2024 roku. Wysoce prawdopodobne, że trend spadkowy będzie się utrzymywał, ale nie oznacza to, że Wikipedia zamierza się poddać.
Według Millera chatboty oparte na sztucznej inteligencji, wyszukiwarki i platformy społecznościowe, gdy korzystają z treści Wikipedii, powinny zachęcać do odwiedzania stron będących źródłem podanych informacji. Chodzi przede wszystkim o zwiększenie ruchu, ale może to dodatkowo sprawić, że użytkownik pozna więcej szczegółów na dany temat i odczuwalnie bardziej poszerzy swoją wiedzę.
Ponadto prowadzone są prace, których celem jest zapewnienie bardziej odpowiedzialnego korzystania z treści Wikipedii przez inne platformy. Do tego dochodzą dwa zespoły mające pomóc w dotarciu do nowych czytelników oraz wprowadzane są zmiany mające przyciągnąć nowych wolontariuszy.
Co ciekawe, Wikipedia próbowała wdrożyć własne podsumowania AI. Nie spodobało się to jednak redaktorom i społeczności skupionej wokół internetowej encyklopedii. Może był to zbyt pochopny osąd. W końcu takie podsumowania, które byłyby wyświetlane już po wejściu do artykułu, mogłyby zachęcić więcej osób do odwiedzenia Wikipedii. Nie zawsze do przeczytania całego artykułu, ale lepsze to niż tracenie ruchu.