Na zakup telefonu na raty u operatora decyduje się coraz więcej osób. Nic dziwnego, czasami trudno jest uzbierać kilka tysięcy złotych na wymarzony smartfon – łatwiej jest rozłożyć tę płatność na raty opłacane przez kilka lat. Niestety, nie każdy właściciel takiego telefonu płaci wszystko na czas. Operatorom nie pozostaje wtedy nic innego, jak zablokować numer IMEI.
Czym jest numer IMEI?
IMEI to akronim od International Mobile Equipment Identity, co oznacza numer identyfikacyjny telefonu komórkowego – coś jak numer VIN w samochodzie. Najszybciej możecie sprawdzić swój numer IMEI na telefonie, wstukując na klawiaturze kod *#06#. Inną metodą jest zdjęcie baterii – tam również widnieje piętnastocyfrowy numer, jednak ze względu na konstrukcję współczesnych smartfonów, metoda ta dotyczy raczej starszych urządzeń. Trzecim miejscem, w którym możecie szukać IMEI, jest pudełko po telefonie. Może to być naklejka na jednym z boków lub karta gwarancyjna urządzenia. Ostatnią lokalizacją numeru jest umowa o świadczenie usług telekomunikacyjnych, którą podpisujecie z operatorem.
Do czego możemy wykorzystać numer IMEI? Najprostszą zabawą jest sprawdzenie podstawowych danych telefonu. Marka, model, miejsce dopuszczenia do sprzedaży oraz ważność gwarancji. Takie informacje możecie znaleźć, wpisując kod w serwisie imei.info (parametry telefonu) lub numberingplans.com (więcej informacji technicznych). Na pierwszej z nich możecie też sprawdzić czy telefon nie znajduje się na „czarnej liście”
Przykładowe informacje dot. telefonu z serwisu imei.info 
Przykładowe informacje dot. telefonu z serwisu numberingplans.com
Numeru IMEI używamy również, kiedy chcemy zablokować skradziony telefon. Zgłaszając policji kradzież telefonu możemy uzyskać zaświadczenie, z pomocą którego telefon jest zablokowywany u operatora. Ze względu na to, że urządzenie staje się bezużyteczne i wpisane na ww. „czarną listę”, taką sprawę możemy załatwić wyłącznie osobiście. Dlatego ważne jest również, aby o numerze IMEI waszego telefonu wiedziało jak najmniej osób. Nigdy nie wiadomo, kiedy traficie na żartownisia, który uzna blokadę takiego telefonu za zabawną. Oczywiście, numer IMEI może zostać zmieniony, jednak nie jest to łatwy proces. Poza tym ten proceder jest w Polsce nielegalny. Osoba, która zmienia numer IMEI, może odpowiadać za popełnienie przestępstwa zgodnie z art. 270 kk:
§ 1. Kto, w celu użycia za autentyczny, podrabia lub przerabia dokument lub takiego dokumentu jako autentycznego używa, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.
oraz art. 306 kk:
Kto usuwa, podrabia lub przerabia znaki identyfikacyjne, datę produkcji lub datę przydatności towaru lub urządzenia, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.
Operator może zablokować numer nie tylko ze względu na kradzież. Jak już wspomniałem we wstępie, w ostatnich latach coraz więcej osób kupuje smartfon na raty w sieci komórkowej. Podpisując taką umowę, kupujący zobowiązuje się do uiszczania opłat za urządzenie zgodnie z terminami spłat. Kiedy właściciel przestaje płacić, operator blokuje urządzenie. Kupując zatem używany telefon warto sprawdzić, czy telefon kupiony w danej sieci komórkowej, nie jest w żaden sposób obciążony.
Jak sprawdzić IMEI w Play?
Play okazał się ostatnim operatorem, który zaczął „ścigać” swoich klientów. Swoje telefony blokują bowiem od 11 września zeszłego roku. Ponad rok zajęło im utworzenie serwisu, za pomocą którego sprawdzimy, czy telefon kupiony w sieci Play nie jest obciążony.
W tym celu należy się udać na dedykowaną stronę i wpisać w rubrykę 15-cyfowy numer. Po chwili otrzymujemy jedną z dwóch informacji:
- Właścicielem urządzenia nie jest P4 Sp. z o. o. (Play). Urządzenie nie pochodzi zatem z Play lub zostało już opłacone
- Urządzenie jest obciążone i do czasu całkowitego spłaty jego właścicielem jest P4 Sp. z o. o. (Play)
Warto zauważyć, że Play, jako jedyny w tym zestawieniu, nie wymaga podawania adresu e-mail.
Zrzut ekranu z serwisu Play, gdzie możemy sprawdzić obciążenie numeru IMEI 
Taki widok nas czeka, gdy telefon z tym numerem IMEI nie należy do Play lub został spłacony… 
…a taki, gdy telefon pozostaje własnością omawianego operatora.
Jak sprawdzić IMEI w Orange?
Kolejną firmą od końca, która wprowadziła blokadę telefonów od niepłacących właścicieli, jest Orange. Sieć zajmuje się blokadą obciążonych telefonów od lipca 2020 roku, a strona do sprawdzania numerów IMEI funkcjonuje od lutego br.
W przypadku tej witryny, nie zrobimy tego za pomocą jednego kliknięcia. Po zapoznaniu się z informacją, gdzie znajdziemy IMEI oraz jakie urządzenia mogą znajdować się w bazie, klikamy „Dalej”. Pojawiają nam się dwie rubryki – wypełniamy je zgodnie z przeznaczeniem, zaznaczamy, że nie jesteśmy robotem i klikamy „Wyślij”.
Pierwsze okienka, które pojawiają się w serwisie Orange 
Właściwy formularz do wypełnienia dla sieci komórkowej
Jak sprawdzić IMEI w T-Mobile?
Jeśli chcemy kupić telefon, który został zamówiony w T-Mobile, sprawdzimy to w tym miejscu. Co wyróżnia T-Mobile, to fakt, że jako jedyny wymaga akceptacji klauzuli związanej z administracją danych osobowych. Niestety, jako jedyni w klauzuli mają zapisane, że „Dane osobowe będą przetwarzane w celu marketingu produktów i usług T-Mobile”, więc zwykłe sprawdzenie numeru IMEI może się wiązać z niechcianymi mailami na skrzynce pocztowej. Poza tym, procedura jest podobna jak w Orange, wystarczy podać numer oraz adres e-mail, kliknąć „Sprawdź” i otrzymać odpowiedź na dany adres mailowy.
Jak sprawdzić IMEI w Plusie?
Operator sprawdza urządzenia najdłużej ze wszystkich konkurentów. Weryfikacji podlegają urządzenia sprzedane w systemie ratalnym od 8 lipca 2017 roku. Po wejściu na stronę Plusa, czytających ten artykuł nie spotka nic wyjątkowego. Ponownie, wystarczy uzupełnić pola odwołujące się do numeru IMEI oraz wpisać adres e-mail, na który chcemy uzyskać odpowiedź.
Pewnego rodzaju zagadką jest natomiast guzik „Dowiedz się więcej”. Po jego kliknięciu przenosi nas na stronę dotyczącą „Funkcjonalności INFO”. Jest to oprogramowanie, które wyświetla komunikaty o potrzebie zapłaty raty za sprzęt, umożliwia szybkie połączenie z odpowiednim działem pomocy w sieci komórkowej oraz nawiązywanie połączeń alarmowych, nawet przy zablokowanym telefonie.
Niestety aplikacja INFO, jak i jej następca, Samsung Knox Guard, są preinstalowane wyłącznie na telefonach koreańskiego producenta. INFO pojawiało się zarówno na flagowym Galaxy S7, jak i budżetowcach pokroju Galaxy A5, Knox Guard to oprogramowanie preinstalowane chociażby w Samsungu Galaxy S20.
Zrzut ekranu ze strony Plusa 
Funkcjonalność INFO wyróżnia się na tle innych operatorów. Szkoda, że usługa dot. wyłącznie telefonów marki Samsung.
Podsumowanie
Dopiero od niedawna wszyscy operatorzy blokują telefony, których właściciele nie lubią rozstawać się z gotówką w celu spłaty rat i przy okazji oferują możliwość sprawdzenia takiego telefonu za pomocą numeru IMEI. Choć ostatnim, który dołączył, jest Play, to właśnie strona Play działa najszybciej i nie wymaga podawania adresu e-mail, co potencjalnie chroni nas przed materiałami marketingowymi. Orange podaje najważniejsze informacje w najbardziej minimalnej formie. Plus był pionierem omawianych tutaj rozwiązań. Najsłabiej wypada T-Mobile, który na stronie podaje najmniej informacji i akceptacja klauzuli może poskutkować reklamami na skrzynce mailowej.
Warto pamietać, że nawet, jeśli w danym momencie system nie wskazuje, żeby urządzenie było zablokowane, nigdy nie ma pewności, że w przyszłości nie przestanie być spłacane i nie zostanie zablokowane. Bądźcie zatem ostrożni kupując smartfon z drugiej ręki i uważajcie na „okazje” cenowe.
Uważajcie też na kupujących, którzy unikają udostępnienia numeru IMEI na waszą prośbę. Oczywiście urządzenie może zostać ponownie odblokowane przez operatora, ale po co wam dodatkowe siwe włosy i chodzenie po stacjonarnych biurach sieci komórkowych.
